SALMONELLA
Bu gruptaki bakterilerin hemen hepsi insan ve hayvanların bağırsaklarında yaşar ve hastalık oluşturur ve bazıları türe özeldir. Örneğin, Salmonella typhi‟nin tek rezervuarı insandır. İnsanlarda enfeksiyonlara neden olan başlıca Salmonella türleri şunlardır: Salmonella typhi, Salmonella paratyphi A, Salmonella paratyphi B, Salmonella paratyphi C, Salmonella typhimurium, Salmonella enteritidis, Salmonella choleraesuisis.
Salmonella typhi genellikle hareketli, sporsuz, kapsülsüz, gram (-) basildir. Salmonella pullonum ve Salmonella gallinarum bu gruba ait hareketsiz bakteridir. Bakteriyolojik boyalarla iyi boyanır. Salmonella paratyphi A hariç çoğunda fimbria bulunur.
Salmonella typhi, aerop veya fakültatif anaerop basildir. Optimal üreme ısısı 37oC olmakla birlikte 20-40oC‟de de üreyebilir. Optimal pH‟sı 7.2-7.4‟dür. Kuruluğa, gün ışığına ve antiseptiklere duyarlıdır. Soğuğa, nemli ortamlara ve malaşit yeşili gibi bazı boyalara çok dirençlidir. Soğukta aylarca canlı kalabilir. Buyyon vb. sıvı besiyerinde homojen bulanıklık yapar. Jeloz besiyerinde 2 3mm çapında yuvarlak, kabarık, düzgün yüzeyli, düz kenarlı koloni yapar. Salmonella typhi bazen ilk 24 saatte 0,2 - 0,3mm çapına ulaşabilen cüce koloniler de yapabilir. Laktoz (-) oldukları için EMB ve ENDO agarda renksiz koloniler oluşturur. S, R, ve M tipi koloni yapabilir. Salmonella paratyphi A dışında çoğu, H2S üretir; üreyi parçalamaz. Salmonella typhi hariç glikozu gaz yaparak asit oluşturur. İndol (-), Voges-Proskauer (-), metil kırmızısı pozitifdir.
SALMONELLA on XLD AGAR
Antijenik Özellikleri
Salmonellalarda O, H ve Salmonella typhi gibi bazı türlerinde Vi antijeni bulunur. O antijenlerine karşı oluşan antikorların seviyesi aktif hastalık sırasında yükselir. H antijenin tanısal değeri yoktur. Vi antijeni ise sadece canlı bakteride bulunur. Bakteriyi fagositoza karşı korur ve portör belirlenmesinde önemi vardır.
Yaptığı Hastalıklar
Salmonellalar, endotoksinleri aracılığı ile hastalık yapar. Genel olarak yaptıkları hastalıklara, salmonelloz adı verilir. Salmonella typhi insanlarda tifo hastalığına neden olur. Salmonella paratyphi A ve B tifoya benzer paratifo hastalığı meydana getirir, ancak hastalık daha hafif seyirlidir. Salmonella typhimurium, salmonellozun en yaygın formu olan Gastroenterit‟e (salmonellaların neden olduğu bozuk gıdalarla oluşan besin zehirlenmesi sonucu ortaya çıkan bağırsak iltihabı) neden olur. S.enteritidis, S.typhimuriumla birlikte çocuklarda enterit oluşturur. Septisemi ve lokal organ enfeksiyonlarına en fazla neden tür ise S.choleraesuisis‟tir.
SALMONELLA on SS AGAR
Laboratuvar Teşhisi
➧ İnceleme örnekleri: Kan, idrar, gaita, safra, besin maddesi artıkları, kusmuk, cerahat.
➧ Teşhis yöntemleri
➤ Kültür
➞ Bakteriler, tifo ve paratifoda hastalığın ikinci haftasında kanda bulunur. Bu dönemde kan alınıp pıhtılaşması engellenerek doğrudan sıvı besiyerine ekilir ve hemokültürü elde edilir.
➞ Septisemi ve lokal organ enfeksiyonlarında, titremelerin başlangıcında kan alınır ve hemokültür yapılır.
➞ S.typhi şüphesinde safralı buyyona ekim yapılır. Buradan da ENDO, EMB vb. besiyerlerine tek koloni ekimi yapılır. İlk ekimde üreme olmazsa 2-3 günde bir incelenerek 10 güne kadar kültürler tutulur ve tek koloni ekimlerine devam edilir.
➞ Gastroenteritlerde gaita, safra, besin maddesi artıkları ve kusmuk gibi örnekler uygun besiyerlerine ekilerek saf kültürleri elde edilir.
➞ Lokal organ enfeksiyonlarında, ponksiyonla alınan cerahat incelenir.
➤ Serolojik testler; bir tüp aglütinasyon testi olan Gruber Widal testi yapılır. Hasta serumunda, önce O sonra H antijenine karşı gelişen antikorların seviyesi belirlenerek teşhise gidilir.
➤ Biyokimyasal testler; lam aglütinasyonu testi yapılır.
FACEBOOK
TWITTER
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder